Wpis POLONZA na światową listę dziedzictwa UNESCO
Wpis POLONZA na światową listę dziedzictwa UNESCORuszyły działania zmierzające do wpisu poloneza na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Towarzyszyć im będzie wiele ogólnopolskich wydarzeń kulturalnych mających na celu nie tylko promocję poloneza, ale też ochronę i zabezpieczenie żywej tradycji i praktyki tego tańca.
Romana Agnel, dyrektor Baletu Cracovia Danza, została wybrana jednogłośnie przez przedstawicieli środowiska tanecznego reprezentantem depozytariuszy poloneza. Mimo że akcja jest ogólnopolska, ważne miejsce we wpisie poloneza odegra miasto Kraków, które nie tylko zdobyło już doświadczenie podczas wpisu szopkarstwa krakowskiego na listę reprezentatywną UNESCO, ale przede wszystkim jest miastem stawiającym od lat na tradycję oraz dziedzictwo.
W Krakowie polonez jest częścią wielu miejskich uroczystości. Wystarczy wspomnieć choćby zapalanie świateł na choince w Rynku przez prezydenta Jacka Majchrowskiego, któremu towarzyszył polonez Bóg się rodzi w wykonaniu Baletu Cracovia Danza, Festiwal Szkockiej Kraty, gdzie odtańczony został na Rynku Głównym polonez na wiele par, czy reklamówkę miasta, będącą zarejestrowanym flashmobem, której głównym elementem było muzyczne i taneczne wykonanie poloneza. Dlatego też i teraz Kraków będzie miejscem wielu wydarzeń, stając się w ten sposób partnerem wpisu poloneza na listę UNESCO.
Balet Cracovia Danza natomiast stanie się koordynatorem krakowskich wydarzeń wspieranych przez miasto. Warto tu wspomnieć, że ten krakowski zespół baletowy ma w swoim repertuarze aż 26 choreografii poloneza z różnych epok, autorstwa wielu choreografów. Jest też jedynym zespołem w Polsce, który poświęcił polonezowi całe spektakle – Poloneza czas zacząć (2018) czy Od poloneza do mazura (2019).
Jeszcze do końca lutego trwa internetowa zbiórka podpisów poparcia dla idei wpisu poloneza na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO (link do listy poparcia: https://bit.ly/3jkQJRD). Zainteresowanie jest duże. Do tej pory deklarację podpisało ponad 5 tys. osób (stan na 9.02).
Na Facebooku została założona strona Polonez łączy, promująca praktykę tego tańca, a także grupa społecznościowa o tej samej nazwie, której członkowie dzielą się nagraniami z wykonań swoich polonezów i informacjami na temat polonezowych wydarzeń. Udostępniane w tej grupie materiały udowadniają jak bardzo popularnym i nadal powszechnie tańczonym tańcem jest polonez.
Jednocześnie powstają koła polonezowe, z których pierwsze zawiązało się w Krakowie. Tworzone oddolnie przez lokalne społeczności będą aktywizować swoje środowiska taneczne i organizować wydarzenia. W ten sposób zrodzi się ogólnopolska sieć kół, która – jak zapewnia Romana Agnel – zostanie ujęta na interaktywnej mapie, będącej źródłem informacji na temat akcji związanych z ochroną i zachowaniem tradycji poloneza.
Wszystkie te działania mają służyć, jak pisze w strategii ochrony poloneza Romana Agnel: „wypromowaniu istniejących już wieloletnich wydarzeń i działań związanych z polonezem na terenie Polski; aktywizowaniu środowisk praktykujących poloneza do włączenia tego elementu we wszystkie wydarzenia kulturalne istniejące w danej społeczności; tworzeniu nowych wydarzeń-okazji do prezentacji poloneza w różnych miejscach i przestrzeniach łączących wspólne działania w wymiarze ogólnopolskim; szerokiej i różnorodnej promocji istniejących i nowopowstałych działań związanych z polonezem we wszystkich dziedzinach sztuki, nauki i kultury”.
Wszyscy jesteśmy depozytariuszami poloneza, jego tradycji i dziedzictwa. Poczuwamy się więc do jego przechowywania i ochrony, pielęgnowania oraz przekazywania następnym pokoleniom. Stąd akcja wpisu poloneza na listę UNESCO jest oddolna i każdy może się włączyć ze swoimi polonezowymi wydarzeniami.
W Krakowie w tym roku odbędą się m.in. Dni Poloneza Polonezem do niepodległości (28.10-11.11.2021), przygotowane przez Balet Cracovia Danza, w ramach których zaplanowane zostały wydarzenia takie jak m.in.: prezentacja spektaklu Baletu Cracovia Danza Poloneza czas zacząć na scenie Teatru im. J. Słowackiego; cykl prezentacji polonezów w przestrzeniach miejskich, związanych w tym tańcem; przygotowanie choreografii poloneza Ignacego Jana Paderewskiego przez wszystkie zespoły taneczne Krakowa i wspólne wykonanie go w ramach Poloneza do niepodległości pod pomnikiem Grunwaldzkim; zorganizowanie konferencji Polonez w Krakowie; wydanie publikacji Polonez w Krakowie; a także warsztaty poloneza, skierowane do instruktorów i nauczycieli.
Po raz pierwszy polonez pojawił się na krajowej liście UNESCO w 2015 roku, ale razem z innymi tańcami narodowymi takimi jak mazur, krakowiak, kujawiak i oberek. Dopiero wpisanie odrębnie poloneza na listę krajową UNESCO, co nastąpiło z inicjatywy krajowego oddziału CIOFF (Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej) i muzykologa dra Tomasza Nowaka, otworzyło temu najważniejszemu polskiemu tańcowi szansę na wpis na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.
Romana Agnel, dyrektor Baletu Cracovia Danza, została wybrana jednogłośnie przez przedstawicieli środowiska tanecznego reprezentantem depozytariuszy poloneza. Mimo że akcja jest ogólnopolska, ważne miejsce we wpisie poloneza odegra miasto Kraków, które nie tylko zdobyło już doświadczenie podczas wpisu szopkarstwa krakowskiego na listę reprezentatywną UNESCO, ale przede wszystkim jest miastem stawiającym od lat na tradycję oraz dziedzictwo.
W Krakowie polonez jest częścią wielu miejskich uroczystości. Wystarczy wspomnieć choćby zapalanie świateł na choince w Rynku przez prezydenta Jacka Majchrowskiego, któremu towarzyszył polonez Bóg się rodzi w wykonaniu Baletu Cracovia Danza, Festiwal Szkockiej Kraty, gdzie odtańczony został na Rynku Głównym polonez na wiele par, czy reklamówkę miasta, będącą zarejestrowanym flashmobem, której głównym elementem było muzyczne i taneczne wykonanie poloneza. Dlatego też i teraz Kraków będzie miejscem wielu wydarzeń, stając się w ten sposób partnerem wpisu poloneza na listę UNESCO.
Balet Cracovia Danza natomiast stanie się koordynatorem krakowskich wydarzeń wspieranych przez miasto. Warto tu wspomnieć, że ten krakowski zespół baletowy ma w swoim repertuarze aż 26 choreografii poloneza z różnych epok, autorstwa wielu choreografów. Jest też jedynym zespołem w Polsce, który poświęcił polonezowi całe spektakle – Poloneza czas zacząć (2018) czy Od poloneza do mazura (2019).
Jeszcze do końca lutego trwa internetowa zbiórka podpisów poparcia dla idei wpisu poloneza na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO (link do listy poparcia: https://bit.ly/3jkQJRD). Zainteresowanie jest duże. Do tej pory deklarację podpisało ponad 5 tys. osób (stan na 9.02).
Na Facebooku została założona strona Polonez łączy, promująca praktykę tego tańca, a także grupa społecznościowa o tej samej nazwie, której członkowie dzielą się nagraniami z wykonań swoich polonezów i informacjami na temat polonezowych wydarzeń. Udostępniane w tej grupie materiały udowadniają jak bardzo popularnym i nadal powszechnie tańczonym tańcem jest polonez.
Jednocześnie powstają koła polonezowe, z których pierwsze zawiązało się w Krakowie. Tworzone oddolnie przez lokalne społeczności będą aktywizować swoje środowiska taneczne i organizować wydarzenia. W ten sposób zrodzi się ogólnopolska sieć kół, która – jak zapewnia Romana Agnel – zostanie ujęta na interaktywnej mapie, będącej źródłem informacji na temat akcji związanych z ochroną i zachowaniem tradycji poloneza.
Wszystkie te działania mają służyć, jak pisze w strategii ochrony poloneza Romana Agnel: „wypromowaniu istniejących już wieloletnich wydarzeń i działań związanych z polonezem na terenie Polski; aktywizowaniu środowisk praktykujących poloneza do włączenia tego elementu we wszystkie wydarzenia kulturalne istniejące w danej społeczności; tworzeniu nowych wydarzeń-okazji do prezentacji poloneza w różnych miejscach i przestrzeniach łączących wspólne działania w wymiarze ogólnopolskim; szerokiej i różnorodnej promocji istniejących i nowopowstałych działań związanych z polonezem we wszystkich dziedzinach sztuki, nauki i kultury”.
Wszyscy jesteśmy depozytariuszami poloneza, jego tradycji i dziedzictwa. Poczuwamy się więc do jego przechowywania i ochrony, pielęgnowania oraz przekazywania następnym pokoleniom. Stąd akcja wpisu poloneza na listę UNESCO jest oddolna i każdy może się włączyć ze swoimi polonezowymi wydarzeniami.
W Krakowie w tym roku odbędą się m.in. Dni Poloneza Polonezem do niepodległości (28.10-11.11.2021), przygotowane przez Balet Cracovia Danza, w ramach których zaplanowane zostały wydarzenia takie jak m.in.: prezentacja spektaklu Baletu Cracovia Danza Poloneza czas zacząć na scenie Teatru im. J. Słowackiego; cykl prezentacji polonezów w przestrzeniach miejskich, związanych w tym tańcem; przygotowanie choreografii poloneza Ignacego Jana Paderewskiego przez wszystkie zespoły taneczne Krakowa i wspólne wykonanie go w ramach Poloneza do niepodległości pod pomnikiem Grunwaldzkim; zorganizowanie konferencji Polonez w Krakowie; wydanie publikacji Polonez w Krakowie; a także warsztaty poloneza, skierowane do instruktorów i nauczycieli.
Po raz pierwszy polonez pojawił się na krajowej liście UNESCO w 2015 roku, ale razem z innymi tańcami narodowymi takimi jak mazur, krakowiak, kujawiak i oberek. Dopiero wpisanie odrębnie poloneza na listę krajową UNESCO, co nastąpiło z inicjatywy krajowego oddziału CIOFF (Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej) i muzykologa dra Tomasza Nowaka, otworzyło temu najważniejszemu polskiemu tańcowi szansę na wpis na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.
Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz
0